จากกระทู้ Pantip หนึ่ง เคยมีคนสงสัยว่าถ้าต้องการ ถมที่ดิน 1 ไร่ สูง 1 เมตร จะต้องเตรียมค่าใช้จ่ายไว้เท่าไหร่ แล้วมีคอมเม้นท์แตกเป็นหลายเสียงทั้ง 60,000 ต่อไร่ , 420,000 ต่อไร่ , 500,000 ต่อไร่ และมากไปถึง 3 ล้านต่อไร่ในเขตสีลม จนทำให้หลาย ๆ คนอาจจะงงว่าสรุปแล้ว ถมที่ 1 ไร่ ควรเตรียมงบไว้เท่าไหร่กันแน่ วันนี้เราจึงจะมาแนะนำวิธีการคำนวณปริมาณดินที่ต้องใช้จริง ๆ เพื่อเป็นด่านแรกในการป้องกันการถูกผู้รับเหมาโกง และเมื่อทราบปริมาณดินถมแล้ว จึงค่อยพิจารณาค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ที่ทำให้ราคาในแต่ละพื้นที่แตกต่างกันออกไป
หมายเหตุ : สามารถโทรสอบถาม และแจ้งสถานที่เพื่อประเมินราคา เพราะแต่ละพื้นที่มีราคาและงบประมาณที่แตกต่างกันออกไปในแต่ละพื้นที่
ราคาถมที่ดิน 1 ไร่ ถูกหรือแพง ดูจากอะไรบ้าง
ก่อนที่จะตั้งงบประมาณสำหรับ ถมที่ดิน จะต้องทราบก่อนว่าปัจจัยใดบ้างที่มีผลต่อราคา
ขนาดพื้นที่ และความสูงที่ต้องการถม
ขนาดพื้นที่ และความสูงมีผลโดยตรงต่อราคาถมที่ เนื่องจากยิ่งถมดินสูง ยิ่งต้องใช้ปริมาณดินมากขึ้น และถ้าหากถมดินมากกว่า 2000 ตารางเมตรขึ้นไป หรือถมที่ขนาด 1 ไร่ กว่าๆ จำเป็นต้องมีค่าใช้จ่ายในการจ้างวิศวกรเซ็นรับรอง และยังต้องมีผู้คุมงานอีกด้วย
ชนิดของดิน
ชนิดของดินมีราคาที่แตกต่างกัน เนื่องจากดินแต่ละชนิดมีปริมาณมาก-น้อยในแต่ละพื้นที่ไม่เท่ากัน และยังมีความนิยมต่างกันอีก จึงทำให้ชนิดของดินเป็นปัจจัยหลักในการตั้งงบประมาณถมดิน
แหล่งที่มาของดิน
แหล่งที่มาของดินที่นำมาใช้ถมก็มีผลต่อราคาเช่นกัน เนื่องจากแหล่งดินแต่ละชนิดอยู่คนละที่กัน และมีคุณสมบัติในการใช้งานต่างกัน ทำให้ถ้าหากที่ดินของท่านอยู่ไกลจากแหล่งดินที่ต้องการใช้งานมาก ๆ จะทำให้ดินมีราคาต่อคิวที่สูงขึ้น
ระยะทาง และจำนวนเที่ยว
หลังจากได้ปริมาณดินและราคาเบื้องต้นมาแล้ว ก็ให้เจ้าของที่ดินลองคุยกับผู้รับเหมาแต่ละเจ้าว่า ต้องใช้รถอะไรขนดิน รอบละกี่คิว ใช้กี่รอบ ใช้เวลากี่วัน และถ้าหากต้องการคิดเป็นเหมา จะเหมาเฉพาะขนดิน หรือรวมบดอัด จึงจะทำให้เจ้าของที่ดินเห็นราคาที่คุ้มค่า และตัดสินใจเลือกผู้รับเหมาขนดินได้ง่ายขึ้น โดยส่วนใหญ่รถที่ใช้ขนดินจะมีหลายขนาด ดังนี้
- รถหกล้อเล็ก ขนาดตั้งแต่ 3 คิว ไปจนถึง 6 คิว
- รถหกล้อใหญ่ ขนาดตั้งแต่ 8 คิว ไปจนถึง 13 คิว
- รถสิบล้อ ขนาดตั้งแต่ 15 คิว ไปจนถึง 24 คิว
ผู้รับเหมาส่งดินครบหรือไม่ ดูอย่างไร ?
ให้ท่านสุ่มวัดขนาดกระบะบรรทุกของรถ เพื่อวัดปริมาตรของวัสดุ ตามตัวอย่างนี้
- สมมติกระบะบรรทุกมีขนาด กว้าง 1 เมตร x ยาว 1 เมตร x สูง 1 เมตร = 1คิว
- ถ้ารถขนดินใส่ดินมาเต็มกระบะ หรืออาจจะใส่ประมาณ 70-80% ถือว่าโอเค ให้นับว่าครบเที่ยว
การเลือกผู้รับเหมาถมดินนั้นสำคัญมาก นอกจากราคาแล้วควรจะจ้างบริษัทถมที่ดินที่มีความรู้ เนื่องจากการถมดินและขุดดินมีกฎหมายควบคุมอยู่หลายฉบับ ขึ้นอยู่กับปริมาณงานและความยากง่ายของงาน จึงต้องได้รับคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ เพื่อที่จะป้องกันปัญหาที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
ถมที่ 1 ไร่ สูง 1 เมตร ใช้ดินกี่คิว
เราจะมาเฉลยคำตอบว่าถ้าหากถมดินสูงประมาณ 1 เมตร บนพื้นที่ 4 งาน หรือ 1 ไร่ ต้องคำนวณปริมาณดินในการ ถมที่ 1 ไร่ ใช้ดินกี่คิว ซึ่งจะใช้หน่วยพื้นที่เป็น ตารางเมตร x ความสูงที่ต้องการถม นอกจากจะทราบแล้วว่าที่ดินมีขนาดกี่ไร่ กี่ตารางวา เราจำเป็นต้องแปลงหน่วยให้ถูกต้องด้วย
- 1 ไร่ = 400 ตารางวา
- 1 ตารางวา = 4 ตารางเมตร
- ดังนั้น 1 ไร่ = 400 x 4 = 1,600 ตารางเมตร
- ถมดินสูง 1 เมตร = 1,600 x 1 = 1,600 คิว
- การเผื่อบดอัด 20% = 1,600 x 1.20 = 1,920 คิว / ไร่
บางที่อาจจะใช้หน่วยดินเป็น ลบ.ม. เนื่องจากเป็นชื่อเรียกหน่วยมาตรฐาน แต่ในศัพท์ช่างจะเรียกว่า คิว ซึ่งเป็นหน่วยเดียวกัน
ถมที่ดินขนาด 1 ไร่ ราคาเท่าไหร่
เมื่อได้ปริมาณดินแล้ว ให้เจ้าของที่ดินสืบราคาจากบริษัทรับถมดินในพื้นที่เพื่อหาราคาจริง เพราะราคาดินในแต่ละพื้นที่แตกต่างกันมากขึ้นอยู่กับความใกล้-ไกลของแหล่งดิน และชนิดของดิน หรือจะคิดค่าใช้จ่ายเบื้องต้นโดยใช้ค่าขนดินเฉลี่ย 250 บาทต่อคิวก็ได้ โดยเราจะยกตัวอย่างการคิดงบประมาณ ราคาถมที่ดิน 1 ไร่ ว่าราคาตกแล้วต่อไร่เป็นเท่าไหร่
- ปริมาณดิน = 1,920 คิว
- ราคาดินเฉลี่ย = 250 บาท / คิว
- ราคาถมดินเบื้องต้น = 1920 x 250 = 480,000 บาท / ไร่
คำนวนจำนวนเที่ยวขนดิน
สมมติรถสิบล้อ 1 คัน บรรทุกดินได้ 10 คิว จะต้องใช้รถสิบล้อขนดินทั้งหมด 1,600/10 = 160 เที่ยว ดังนั้นสรุปได้ว่า ดิน 1 รถสิบล้อจะราคาประมาณ 2,500 บาท (ไม่รวมขนส่ง)
หากจ้างถมดิน 1 ไร่ เป็นจำนวนเที่ยว เจ้าของที่ดินควรสุ่มตรวจสอบรถสิบล้อที่เข้าหน้างานทุกครั้ง เพราะรถสิบล้อแต่ละคันมีปริมาตรไม่เท่ากัน ปริมาณที่ได้รับอาจจะไม่ตรงตามที่ตกลงไว้ ทำให้สุดท้ายจะได้เสียค่าใช้จ่ายเกินกว่าที่วางแผนไว้
สรุป
สรุปได้ว่าการจ้างเหมา ถมที่ 1 ไร่ (4 งาน) ใช้ดินประมาณทั้งหมด 1,920 คิว และควรเตรียมงบไว้ในช่วง 480,000 บาท แต่ก่อนเริ่มงานทุกครั้งต้องมีการวัดพื้นที่เพื่อประเมินปริมาณดินเบื้องต้นด้วยตนเอง และทราบข้อมูลแหล่งที่มาของวัสดุ เพื่อที่จะได้รู้เท่าทันผู้รับเหมา ทำให้ได้ราคาที่สมเหตุสมผล
นอกจากนี้ เรายังมีเหตุผลอีกข้อหนึ่งในการวิเคราะห์ว่าผู้รับเหมาเจ้านั้นประเมินมาถูกหรือแพง ก็คือ ความพร้อมของผู้รับเหมานั้นเอง เช่น มีรถขนดินเป็นของตนเองหรือไม่ มีวิศวกรเซ็นรับรอง และผู้คุมงานดิน รวมไปถึงอุปกรณ์ต่าง ๆ ในการบดอัดดินหรือไม่ ปัจจัยเหล่านี้นอกจากจะมีผลต่อราคาแล้ว ยังมีผลต่อระยะเวลาอีกด้วย ถ้างานเสร็จไว ก็ยังจะเวลาในการทำสิ่งอื่นได้มากขึ้น